دستگاه‌های هویه در انواع مختلفی موجود هستند. این دستگاه‌ها در انواع ساده و قلمی، تفنگی و هویه استیشن موجود بوده و هر کدام در موقعیت خاصی به کار برده می‌شوند. افرادی که به تازگی وارد حوزه تعمیرات و لحیم کاری شده‌اند، بهتر است به سراغ هویه‌های قلمی و ساده بروند. اما هویه‌های استیشن یا هویه هواگرم، برای افراد حرفه‌ای مناسب‌تر است. این دستگاه‌ها در دو نوع دیجیتال و آنالوگ موجود هستند که در زمان خرید بهتر است به نوع آنها توجه شود. حال سوالی که برای بسیاری از افراد مطرح است این است که تفاوت این دستگاه‌ها در چه چیزی است و لحیم کاری دیجیتال و آنالوگ چه تفاوتی با هم دارد؟ در این مطلب به بررسی این موضوع پرداخته و با تفاوت لحیم کاری دیجیتال و آنالوگ آشنا خواهیم شد.
فرآیند لحیم کاری و ابزارهای اصلی آن
لحیم کاری یا Soldering، یک فرآیند بسیار مهم و کاربردی است که در آن دو یا چند قطعه فلزی به هم متصل می‌شوند. فرآیند اتصال از طریق ذوب یک ماده پر کننده که همان سیم لحیم است، صورت می‌گیرد. سیم لحیم نقطه ذوب پایین‌تری نسبت به قطعات دارد و خیلی زودتر در محل ذوب می‌شود. در واقع بر خلاف فرآیند جوشکاری، در لحیم کاری خبری از ذوب قطعات یا فلز پایه نبوده و تنها ماده پر کننده یا همان لحیم ذوب می‌شود. پس از سرد شدن و انجماد لحیم در محل هم فرآیند به پایان می‌رسد. پس لحیم کاری به اتصال فلزات به یکدیگر از طریق فرآیند ذوب و انجماد گفته می‌شود. افرادی که در صنعت الکترونیک و تعمیر لوازم الکترونیکی فعال هستند، باید با این فرآیند به خوبی آشنایی داشته باشند تا از پس اتصال قطعات برآیند. هر چقدر لحیم کاری با کیفیت بیشتر و دقت و ظرافت بالاتری انجام شود، فرد در زمینه کاری خود موفق‌تر شده و رشد بهتری خواهد کرد.
در رابطه با ابزارهای لازم برای لحیم کاری باید اشاره کنیم که مهمترین وسیله برای این کار دستگاه هویه است. از طریق هویه به سیم لحیم که از دیگر ابزارهای اصلی لحیم کاری است، گرما اعمال شده و موجب ذوب آن می‌شود. پس از اعمال گرما، سیم لحیم ذوب شده و موجب چسبیدن و اتصال دو فلز به هم می‌شود. لحیم کاری باید به گونه‌ای انجام شود که قلع به آسانی جدا نشده و به اندازه کافی محکم باشد.
کاربرد لحیم کاری
لحیم کاری عمدتا در صنعت برق برای اتصال قطعات الکتریکی استفاده می‌شود. در صنعت برق برای اتصال قطعات بر روی برد الکترونیکی، اتصال کابل‌ها و سیم‌ها و در صنعت لوله‌کشی برای اتصال لوله‌ها و سایر اتصالات میتوان از فرآیند لحیم کاری استفاده کرد. افرادی که در حوزه تعمیر لوازم الکترونیکی نظیر گوشی موبایل فعال هستند، باید از نحوه لحیم کاری اطلاع داشته باشند تا بتوانند قطعات را به خوبی مونتاژ یا دمونتاژ نمایند.
دستگاه هویه و انواع آن
همانطور که در بخش‌های قبلی اشاره کردیم، دستگاه هویه اصلی‌ترین وسیله برای لحیم کاری بوده و این فرآیند بدون آن عملا غیر ممکن است. برای همین افراد باید به سراغ خرید یک هویه مناسب رفته تا بتوانند لحیم کاری را به شکل مناسبی انجام دهند. هویه‌ها در انواع مختلفی موجود هستند و هر کدام برای شرایط و کارهای خاصی طراحی شده‌اند. ارزانترین هویه‌های موجود در بازار دستگاه‌هایی هستند که از قابلیت تنظیم دما برخوردار نبوده و توانشان ثابت است. توان هویه‌ها متفاوت بوده و معمولا از 30 وات به بالا می‌باشند. معمولا برای کارهای الکترونیکی ظریف و حساس از هویه با توان پایین استفاده می‌شود.
آشنایی با هویه استیشن
دستگاه‌های هویه از نظر طراحی و ساختار به دسته‌های قلمی یا معمولی، تفنگی و استیشن قابل تقسیم هستند. از میان موارد اشاره شده، هویه‌های استیشن پیشرفته‌ترین هویه‌ها هستند و اغلب توسط افراد حرفه‌ای و مجرب مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دستگاه‌ها کنترل و انعطاف‌پذیری بیشتری را در زمان لحیم کاری ارائه می‌دهند. چرا که دارای قابلیت‌ها و امکانات متعددی از قبیل تنظیم دما هستند. هویه‌های استیشن یک دستگاه همه کاره هستند و تمام موارد و آپشن‌هایی که افراد برای تکمیل فرآیند لحیم کاری به آنها نیاز دارند را در خود دارند. در رابطه با امکانات موجود در اغلب هویه‌های استیشن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نگهدارنده یا پایه: از پایه یا نگهدارنده دستگاه استیشن برای زمانی که دیگر به هویه نیازی نیست، استفاده می‌شود. با قرار دادن هویه بر روی پایه، ایمنی کار تضمین شده و در عین حال از آسیب به نوک هویه داغ جلوگیری می‌شود.
- دکمه تنظیم دما: دمای بیش از حد میتواند به نوک هویه و همچنین قطعات آسیب برساند. برای همین دکمه تنظیم دما برای کنترل بر روی دمای دستگاه قرار گرفته است تا بتوان دما را در حالت ایده‌آل تنظیم کرد.
- صفحه نمایشگر: بر روی صفحه نمایش دستگاه میتوان از اطلاعاتی نظیر دمای دستگاه مطلع شده و در صورت نیاز تغییراتی در آنها اعمال کرد.
- پاک کننده نوک هویه: اغلب دستگاه‌های استیشن دارای اسفنج یا سیم مخصوص پاک کننده نوک هویه هستند تا در حین فرآیند بتوان نوک هویه را تمیز کرد.
هویه‌های استیشن در دو نوع اصلی آنالوگ و دیجیتال موجود هستند. هر یک از این دستگاه‌ها مزایا و معایب خود را دارند که بهتر است پیش از خرید دستگاه مورد توجه قرار بگیرند.
هویه استیشن آنالوگ چیست؟
هویه استیشن آنالوگ ابتدایی‌ترین نوع این دستگاه‌ها است و اغلب قیمت پایین‌تری دارد. این دستگاه‌ها طراحی ساده‌ای دارند و معمولا شامل هویه لحیم کاری، پایه و منبع تغذیه می‌باشند. منبع تغذیه این دستگاه‌ها معمولا همان دوشاخه و پریز برق متناوب است. اما برخی از آنها هم دارای ترانسفورماتور داخلی هستند. مزیت مهمی که دستگاه‌های هویه استیشن آنالوگ دارند این است که استفاده از آنها بسیار راحت و ساده است. کاربران میتوانند خیلی راحت کار با دستگاه را یاد گرفته و از آن برای لحیم کاری استفاده نمایند. از سوی دیگر این دستگاه‌ها اغلب وزن کمی دارند و قابل حمل هستند. برای همین از آنها میتوان در هر فضایی استفاده کرد.
هویه استیشن دیجیتال چیست؟
نوع دیگر دستگاه‌های هویه استیشن، نوع دیجیتال آن است. این دستگاه‌ها نسبت به نوع آنالوگ پیشرفته‌تر هستند و دارای نمایشگر دیجیتال، کنترل دما و امکانات دیگر می‌باشند. برای همین قیمت هویه استیشن دیجیتال نسبت به آنالوگ بالاتر است. با این حال این دستگاه‌ها کنترل دقیق دما را ارائه کرده و میتوانند برای انجام کارهای خاص برنامه‌ریزی شوند. از سوی دیگر هویه استیشن‌های دیجیتال کارآمدتر هستند؛ چرا که میتوان آنها را طوری برنامه‌ریزی کرد که پس از مدت زمان مشخصی خاموش شوند. این قابلیت میتواند به صرفه‌جویی در مصرف انرژی و کاهش خطر گرمای بیش از حد کمک نماید.
مقایسه لحیم کاری با هویه استیشن دیجیتال و آنالوگ
تولید حرارت در دستگاه‌های هویه از طریق المنت انجام می‌شود. در دستگاه‌های هویه استیشن نیز به همین صورت است. در صورتی که ولتاژ مورد نیاز به المنت برسد، دستگاه روشن می‌شود. حال تفاوت مهم میان دستگاه دیجیتال و آنالوگ در بخش کنترل حرارت آنها است. در دستگاه هویه استیشن آنالوگ زمانی که حرارت آن کم و زیاد می‌شود، دستگاه به طور پیش تنظیم شده‌ای به طور متناوب شروع به قطع و وصل کردن ولتاژ المنت می‌کند. اما در دستگاه هویه استیشن دیجیتال یک سنسور گزارشگر دما بر روی المنت وجود دارد که در صورت رسیدن المنت به دمای مورد نظر، برق آن قطع شده و در صورت خنک شدن المنت دستگاه برق المنت را وصل می‌کند.
حال برخی افراد نگرانی از بابت عملکرد سنسور گزارشگر دمای دستگاه دیجیتال دارند. اگر برایتان سوال است که احتمال کار نکردن سنسور گزارشگر دما و یا خرابی کامل آن وجود دارد یا خیر، باید اشاره کنیم که احتمال خرابی این قطعه در دستگاه‌های دیجیتال تقریبا صفر است. از سوی دیگر خرابی المنت ممکن است برای هر دستگاهی حتی دستگاه آنالوگ هم پیش آمده و بخش فلاشر برق المنت آن نیز به خوبی کار نکند.
هویه استیشن دیجیتال بخریم یا آنالوگ؟
برای انتخاب بین هویه استیشن آنالوگ و دیجیتال، بهتر است در ابتدا به نیاز و بودجه خود توجه داشته باشید. همانطور که متوجه شدیم هویه استیشن‌های دیجیتال به دلیل قابلیت‌های پیشرفته از قیمت خرید بالاتری برخوردار هستند. همچنین این دستگاه‌ها پیشرفته‌تر بوده و امکانات بیشتری را در اختیار کاربران خود قرار می‌دهند. برای همین اگر تنها به قابلیت‌های اولیه لحیم کاری نیاز دارید و نیازی به کنترل دقیق دما ندارید، بهتر است به سراغ هویه استیشن‌های آنالوگ بروید. اما اگر کنترل دمای دقیق و قابلیت برنامه‌ریزی دستگاه برایتان مهم است، بهتر است هویه استیشن دیجیتال را در نظر بگیرید. پس از خرید هر یک از این دستگاه‌ها میتوانید دستورالعمل آن را خوانده و به راحتی از آن استفاده نمایید. لازم به اشاره است که هر دوی این دستگاه‌ها از نظر کیفیت مشابه هم هستند و تنها از نظر قابلیت با هم تفاوت دارند.
جمع بندی
در این مطلب با دو نوع هویه استیشن یعنی دستگاه دیجیتال و آنالوگ آشنا شدیم. همانطور که متوجه شدیم هر دوی این دستگاه‌ها قادر به لحیم کاری با کیفیت مطلوب هستند و تنها از نظر امکانات و قابلیت با هم تفاوت دارند. اگر بودجه کافی در اختیار دارید، بهتر است به سراغ خرید دستگاه هویه استیشن دیجیتال بروید. این دستگاه‌ها از امکانات بیشتری برخوردار هستند و جدیدتر می‌باشند. با این دستگاه‌ها امکان تنظیم دقیق دما وجود دارد و کاربر را از خطرات حرارت بیش از حد بالا دور نگه می‌دارند.
