لحیم کاری جزو فرآیندهای بسیار کاربردی و مهم در صنعت الکترونیک، تعمیرات بردهای موبایلی و صنایع دیگر است. افرادی که در این حوزه به کار می‌پردازند، با انواع دستگاه هویه به خوبی آشنایی دارند و از هر کدام از آنها در شرایط و پروژه‌های به خصوصی استفاده می‌نمایند. این افراد از تفاوت‌های موجود میان هویه معمولی و هویه استیشن آگاه هستند و طرز کار با آنها را به خوبی می‌دانند. دستگاه هویه معمولی و هویه استیشن هر کدام دارای ویژگی‌ها و کاربردهای منحصربفردی هستند که افراد مبتدی از آنها بی‌اطلاع هستند. برای همین ما قصد داریم در این مطلب به بررسی این دستگاه‌ها بپردازیم و با تفاوت‌های موجود میان دستگاه هویه معمولی و هویه استیشن به خوبی آشنا شویم.
هویه استیشن چیست؟
هویه استیشن یا Soldering Station، از انواع دستگاه‌های هویه حرفه‌ای و نسبتا پیچیده محسوب می‌شود. چرا که ساختار آن با هویه‌های معمولی تفاوت دارد و شامل اجزای مختلفی می‌باشد. هویه استیشن شامل دو جزء اصلی یعنی هویه و واحد کنترل است. ترکیب دستگاه هویه و واحد کنترل باعث شده تا لحیم کاران با دقت و کنترل بیشتری به لحیم کاری بپردازند. برای همین این دستگاه‌ها بیشتر توسط افراد حرفه‌ای استفاده می‌شوند که توانایی تنظیم و کنترل دستگاه را دارند.
هویه‌های استیشن یک دستگاه همه کاره محسوب می‌شوند و تمام آپشن‌ها و قابلیت‌های مورد نیاز برای لحیم کاری باکیفیت را دارند. این دستگاه‌ها در دو نوع آنالوگ و دیجیتال موجود هستند که دستگاه‌های دیجیتال از قابلیت برنامه‌ریزی و کنترل دمای دقیق برخوردار هستند. برای همین با قیمت بیشتری به فروش می‌رسند.
بررسی اجزای هویه استیشن
هویه استیشن شامل اجزا و بخش‌های مختلفی به شرح زیر است:
- هویه: هویه استیشن شامل یک هویه دستی است که از المنت و نوک هویه تشکیل شده است. زمانی که دستگاه به برق متصل می‌شود، المنت به سرعت گرم شده و گرما را به نوک هویه انتقال می‌دهد. با گرم شدن نوک هویه هم ذوب لحیم در محل صورت می‌گیرد. نوک هویه قابل تعویض بوده و میتواند بسته به نوع پروژه مورد تعویض قرار بگیرد.
- واحد کنترل: واحد کنترل یا Control Unit هویه استیشن، به عنوان مغز دستگاه عمل می‌کند. این واحد از طریق سیم یا کابل به دستگاه هویه دستی وصل شده و به کاربران امکان می‌دهد تا دمای هویه را به طور دقیق کنترل و تنظیم نمایند. کنترل دما برای اموری که نیاز به حرارت خاصی دارند، بسیار مهم است. این واحد اغلب شامل یک صفحه نمایش دیجیتال یا آنالوگ برای تنظیم آسان دما است.
- نگهدارنده یا پایه: هویه‌های استیشن دارای پایه نگهدارنده هویه هستند تا هویه داغ بر روی آنها به درستی قرار بگیرد. با قرارگیری هویه بر روی پایه، ایمنی کار بیشتر شده و از آسیب‌دیدگی نوک هویه نیز جلوگیری می‌شود.
- پاک کننده نوک هویه: بسیاری از دستگاه‌های هویه استیشن دارای پاک کننده نوک هویه نظیر اسفنج یا سیم مخصوص هستند. با این پاک کننده‌ها میتوان نوک هویه را در حین فرآیند به خوبی تمیز کرده و به افزایش کیفیت لحیم کاری کمک کرد.
ویژگی‌های کلیدی هویه استیشن
- کنترل دما: از ویژگی‌های برجسته هویه استیشن باید به قابلیت کنترل دما اشاره کرد. کاربران میتوانند دمای هویه را بر روی مقدار مورد نظر تنظیم کرده و آن را کنترل نمایند. کنترل دما برای قطعات مختلفی از جمله قطعات الکترونیکی حساس بسیار مهم است و این اطمینان را می‌دهد که حرارت مناسبی به قطعه وارد می‌شود.
- پایداری دما: هویه استیشن قادر به حفظ دمای ثابت بوده و میزان نوسانات دمایی را کاهش می‌دهد. همانطور که می‌دانید نوسانات دما میتواند بر روی کیفیت لحیم کاری تاثیر بگذارد. برای همین ثبات و پایداری دستگاه هویه استیشن در جهت دستیابی به لحیم کاری باکیفیت و قابل اعتماد بسیار مهم است.
- امنیت بالا: بسیاری از هویه‌های استیشن مجهز به ویژگی‌های ایمنی نظیر تایمر خاموش شدن خودکار و محافظت در برابر گرمای بیش از حد هستند. این قابلیت‌ها به جلوگیری از گرمای بیش از حد و کاهش خطرات آتش‌سوزی کمک زیادی می‌نمایند.
- همه کاره بودن: هویه استیشن یک ابزار همه کاره و تطبیق‌پذیر محسوب می‌شود و برای طیف وسیعی از کاربردها میتواند مورد استفاده قرار بگیرد. بر این اساس چه در حال لحیم کاری قطعات الکترونیکی و یا لحیم کاری کانکتورها و سیم‌ها باشید، میتوانید از قابلیت تنظیم دمای دستگاه بهره ببرید و آن را بر اساس پروژه به خوبی تنظیم نمایید.
هویه دستی یا معمولی چیست؟
حال که با هویه استیشن به خوبی آشنا شدیم، بهتر است به سراغ بررسی هویه معمولی برویم. برخلاف هویه استیشن، هویه معمولی یک ابزار لحیم کاری ساده بوده که کار با آن بسیار راحت است. طراحی این دستگاه به شکل ساده‌ای انجام شده است و خیلی سریع و راحت آماده به کار می‌شود. طراحی و کاربری ساده هویه معمولی آن را به یک دستگاه مناسب برای مبتدیان تبدیل کرده است. در رابطه با اجزای اصلی هویه معمولی هم باید به المنت یا عنصر گرمایشی و همچنین نوک هویه اشاره کرد. این اجزا در بدنه هویه قرار گرفته‌اند و در کنار هم به عملکرد صحیح دستگاه هویه کمک می‌نمایند.
- المنت: المنت در واقع عنصر گرمایشی هویه است که اغلب از سرامیک و یا نیکروم ساخته می‌شود. زمانی که هویه دستی به برق متصل می‌شود، المنت شروع به گرم شدن کرده و گرمای لازم برای لحیم کاری را تولید می‌نماید. گرمای تولید شده توسط المنت به نوک هویه انتقال داده می‌شود.
- نوک هویه: نوک هویه از اجزای بسیار مهم دستگاه هویه است و نقش مهمی در کیفیت لحیم کاری دارد. برخی از دستگاه‌های هویه معمولی دارای نوک قابل تعویض هستند تا کاربر بتواند بسته به ابعاد قطعه و نوع پروژه، از نوک هویه مناسب استفاده نماید. نوک هویه هم معمولا با استفاده از آلیاژ مس یا سایر مواد رسانای گرما ساخته می‌شود. با انتقال گرما از المنت به نوک هویه، دستگاه میتواند سیم لحیم یا خمیر قلع در محل را ذوب کرده و اتصال میان سطوح یا قطعات را برقرار نماید. نوک هویه به طور مستقیم با قطعات و لحیم در طول فرآیند لحیم کاری در تماس است.
کنترل دما در دستگاه هویه معمولی
هویه‌های معمولی از نظر توان یا دما تنوع زیادی دارند و در مدل‌های مختلفی در بازار موجود می‌باشند. برخلاف هویه‌های استیشن با قابلیت کنترل دقیق دما، هویه‌های معمولی اغلب دارای کنترل دمای مبتنی بر وات هستند. توان این هویه‌ها که بر اساس واحد وات اندازه‌گیری می‌شود، مشخص می‌کند که هویه با چه سرعتی گرم می‌شود. این یعنی هر چقدر هویه از وات بالاتری برخوردار باشد، خیلی سریعتر گرم می‌شود و میتواند به دمای بالاتری برسد. این در حالی است که هویه‌های دارای وات یا توان پایین، دیرتر داغ شده و دمای کمتری دارند. برای همین اغلب از آنها جهت کار بر روی قطعات حساس استفاده می‌شود.
محدودیت‌های دستگاه هویه معمولی
با این که هویه‌های معمولی جزو هویه‌های محبوب محسوب می‌شوند و کاربردهای زیادی دارند، اما دارای محدودیت‌هایی نیز هستند. از جمله:
- نوک غیر قابل تعویض: برخی از هویه‌های دستی از قابلیت تعویض نوک برخوردار هستند. اما برخی از آنها از این قابلیت بی‌بهره هستند و کاربر نمیتواند به راحتی به تغییر نوک هویه آنها بپردازد. این خصوصیت سازگاری دستگاه‌ها را برای طیف مختلفی از امور لحیم کاری محدود می‌کند.
- نوسانات دمایی: یکی از دیگر از محدودیت‌های هویه دستی، نوسانات دمایی است. هویه‌های دستی برخلاف هویه استیشن، قادر به حفظ دمای ثابت نیستند و اغلب دچار نوسانات دمایی می‌شوند. همین موضوع میتواند بر روی کیفیت و قوام لحیم کاری تاثیر بگذارد و آنها را برای امور الکترونیکی دقیق مناسب نکند.
- فاقد کنترل دقیق دما: بیشتر هویه‌های معمولی فاقد کنترل دقیق دما هستند. برای همین کاربران نمیتوانند دما را در درجه خاصی تنظیم نمایند.
- عدم امکانات و قابلیت‌های ایمنی: هنگام کار با هویه معمولی باید به موارد زیادی توجه کرد تا مشکلی در حین کار رخ ندهد. برخی از این هویه‌ها در زمان کار بیش از حد گرم می‌شوند. کاربران در این شرایط مجبور به جدا کردن آنها از منبع برق هستند. از سوی دیگر این دستگاه‌ها فاقد پایه و تمیز کننده نوک هویه هستند و این موارد باید به صورت مجزا تهیه شود.
هویه معمولی بخریم یا هویه استیشن؟
هویه استیشن شامل یک هویه دستی و واحد کنترل است که دقت، پایداری و ایمنی در حین کار را ارائه می‌دهد. این دستگاه برای کسانی که به دنبال نتایج دقیق و کنترل شده در لحیم کاری هستند، بسیار مناسب است. این در حالی است که هویه‌های معمولی فاقد بسیاری از قابلیت‌های هویه استیشن هستند و تنها در همان محدوده وات و توان کاری خود عمل می‌کنند. برای همین جهت انتخاب و خرید از میان هویه معمولی و هویه استیشن بهتر است به شرایط خود توجه داشته باشید تا بتوانید بهترین دستگاه هویه را خریداری نمایید. در صورتی که جزو افراد مبتدی هستید، بهتر است به سراغ خرید هویه معمولی بروید. اما اگر در این امر از تجربه کافی برخوردار هستید و قصد کار بر روی قطعات و پروژه‌های مختلفی را دارید، هویه استیشن گزینه بهتری برایتان است.
جمع بندی
در این مطلب با تفاوت‌های هویه استیشن و هویه معمولی آشنا شدیم. با توجه به موارد اشاره شده و خصوصیات و ویژگی‌های هر یک از این دستگاه‌ها میتوانید هویه مناسبی را برای خود انتخاب نمایید. خرید انواع هویه نظیر هویه دستی، هویه تفنگی و هویه استیشن از فروشگاه گیت الکترونیک امکانپذیر است.
