افرادی که در صنعت الکترونیک فعالیت دارند، با هویهها به خوبی آشنایی دارند. هویه وسیلهای است که از آن برای ذوب لحیم استفاده شده تا از طریق ذوب و گرمای اعمال شده، دو قطعه به یکدیگر متصل شوند. این فرآیند برای بسیاری از افراد خصوصا کسانی که در حوزه تعمیرات موبایلی، جواهرسازی و موارد مشابه فعالیت دارند، مفید است. استفاده از هویه، بسیار ایمنتر و دقیقتر از برخی از ابزارهای گرمایشی همچون تورچ است وعملا هیچ خطری برای سوختن مواد و احتراق ندارد. حال با اینکه بیشتر افراد هویه را به عنوان وسیله لحیم کاری قطعات و برد میشناسند، در این مطلب قصد داریم به 10 مورد از کاربردهای هویه لحیم کاری بپردازیم و با آن بیشتر آشنا شویم.
لحیم کاری در صنایع مختلف
هویه برای اکثر جواهرسازان، ، سقف سازها و تکنسینهای الکترونیکی وسیله نام آشنایی است. چرا که اغلب از هویه برای اتصال قطعات فلزی به یکدیگر استفاده میشود. حال بسته به شغل و تجارت، از هویه به همراه لحیم متفاوتی استفاده میشود. جواهرسازان بیشتر از لحیم با محتوای نقره بالا استفاده میکنند. در حالی که برق کاران معمولا به سراغ لحیم با محتوای قلع بیشتر میروند. سقفسازها نیز تمایل دارند از ترکیب 50/50 سرب و قلع برای چسباندن دو قطعه فلز به هم استفاده کنند.
-
لحیم کاری اجزای سقف
نصابهای سقف بیشتر از هویه برای جوش دادن اجزای سقف مسی استفاده میکنند. همچنین از آن برای ساخت سقف چشمک زن نیز استفاده میشود. از آنجایی که سقف به اندازه کار با اجزای ریز نیازی به دقت ندارد، میتوان از هویه با نوک پهن برای آن استفاده کرد. هویههایی که نوک پهنی دارند، خیلی سریع گرم شده و گرما را به بخشهای مورد نظر ساطع میکنند.
-
لحیم کاری ناودانهای فلزی
ناودانهای فلزی برای خانهها، با لحیم کاری به هم متصل میشوند. در این شرایط میتوان از طریق لحیم کاری یک پیوند دائمی ایجاد کرده و آنها را خیلی سفت و محکم متصل کرد. پیوند قوی حاصل شده باعث میشود تا ناودانها نشتی نداشته باشند و مشکلی در روزهای بارانی به وجود نیاید.
-
لحیم کاری استیند گلس و موزاییک
استیند گلس تکنیکی است که در آن قطعات کوچک شیشه به وسیله فلز در کنار هم مونتاژ میشوند. اما این تکنیک به طراحی روی شیشه نیز اطلاق شده و به عنوان هنر ویترای شناخته میشود. حال برای پیاده سازی این تکنیکها و اتصال شیشه یا موزاییکها، از هویه استفاده میشود. در این شرایط نیاز به هویه 100 واتی قوی، به همراه ابزارهای دیگری چون برش شیشه یا آسیاب شیشه و موزاییک میباشد.
-
لحیم کاری مدارهای پلاستیکی
یکی از رایجترین کاربردهای هویه، لحیم کاری بردهای مدار پلاستیکی و منعطفی است که در صنعت الکترونیک مورد استفاده قرار میگیرند. آلیاژ فلزی در لحیم کاری، باعث ادامه جریان الکتریکی هنگام اتصال دو سیم میشود. در این شرایط باید به هویه مورد استفاده دقت کرده و از ابزارهای دقیقی برای آن استفاده کرد. بر این اساس بهتر است از هویههایی استفاده شود که قابلیت کنترل دما را دارند تا بتوان دما را بر روی آنها کنترل و تنظیم کرد.
-
لحیم کاری سیستم برق
مانند بردهای مدار، برق کاران از هویه برای اتصال سیمها در سیم کشی منازل مسکونی و تجاری استفاده میکنند. همچنین میتوان از هویه برای فیوز دار کردن سیم در پایانههای برق و یا تابلوهای کنترل استفاده کرد. پس یکی دیگر از کاربردهای هویه لحیم کاری، در سیم کشی برقها است.
-
لحیم کاری در تعمیر خودروها
لحیم کاری برای تعمیر موتور خودرو به اندازه کافی دقیق نیست. اما برای پر کردن فضاهای نامنظم، صاف کردن سطوح ناهموار و یا سفت کردن مفاصل میتوان از آن استفاده کرد. همچنین میتوان از آن برای پر کردن سوراخها، فیوز کردن پانلهای فلزی و قلعبندی لبههای ورقهای فلزی در تعمیرات بدنه خودرو استفاده کرد.
-
لحیم کاری در پروژههای خانگی
یکی دیگر از کاربردهای رایج هویه، استفاده برای پروژههای خانگی و تعمیرات لوازم خانه است. برای تعمیر لوازم خانگی میتوان از هویه ساده یا تفنگی استفاده کرده و پایهها یا قطعات مورد نظر را به هم متصل کرد. افرادی که از هویه در خانه خود برخوردار هستند، میتوانند در شرایط مورد نیاز از آن استفاده کنند و به راحتی به تعمیر لوازم خود بپردازند.
-
لحیم کاری جواهرات
جواهرسازی جزو صنایعی است که نیاز به دقت بالا دارد. برای همین جواهرسازان اغلب ترجیح میدهند از هویههای قلمی یا هویه با قابلیت نوک تعویض استفاده کنند تا بتوانند بسته به ظرافت جواهر، از نوک هویه مناسب بهره ببرند. این کار باعث میشود تا لحیم کاری جواهرات با دقت بالایی انجام شود. حال به دلیل اکسیدهایی که هنگام اعمال حرارت به فلز ایجاد میشود، جواهرسازان معمولاً از فلاکس borax برای کاهش اکسیداسیون استفاده میکنند تا به حفظ کیفیت کارشان کمک کند. باید اشاره کرد که هویهها روی هر فلزی با نقطه ذوب پایین از جمله مس، طلا، برنج و نقره کار میکنند. بنابراین منظور از لحیم کاری در جواهرسازی، کار بر روی جواهرات مختلف در جنسهای طلا، برنج، نقره و مس میباشد.
-
لحیم کاری لولههای وکیوم
لولههای وکیوم را نیز میتوان برای ایجاد یک درزگیر و عایق کردن قطعات در زمان اتصال فلز به سرامیک لحیم کاری کرد. این مورد نیز به دقت بالا نیاز دارد و باید از هویه مناسب برای آن استفاده شود.
-
لحیم کاری در لوله کشی
لوله کشها اغلب هنگام اتصال لولههای لوله کشی، از لحیم کاری بدون سرب برای اتصال استفاده میکنند. البته برای لولههای بزرگتر از مشعل یا همان تورچ استفاده میشود. اما در برخی از موقعیتها که فضای کار تنگ و باریک است، از هویه به خاطر ایمنی و راحتی بیشتر استفاده میشود.
انواع هویه لحیم کاری
هویه جزو ابزارهای بسیار مهم و کاربردی برای افرادی است که در صنعت الکترونیک فعالیت دارند. در واقع هر فرد مبتدی و حرفهای با این ابزار آشنایی دارد و از آن برای اتصالات مختلف استفاده مینماید. این دستگاهها لوازم سادهای هستند که وظیفه اصلیشان گرم کردن لحیم و ذوب آن است تا از این طریق موجب اتصال و چسبیدن قطعات به هم شوند. گرمای هویه از طریق نوک آن ساطع میشود و سبب ذوب لحیم میگردد. حال هویه لحیم کاری از مدل ساده تا مدلهای مجهز و پیشرفته قابل تهیه و خریداری است. بسیاری از افراد مبتدی از هویه ارزان و ساده برای شروع لحیم کاری استفاده میکنند. در صورتی که افراد حرفهای بیشتر از هویههایی که قابلیت تنظیم دما و همچنین تعویض نوک دارند، استفاده مینمایند. قابلیت تنظیم دما در هویه به افراد امکان میدهد تا بر اساس پروژه خود، دمای مناسب را تنظیم کرده و از آسیب به قطعات جلوگیری نمایند. در زیر به چند مدل هویه لحیم کاری و کاربرد آن اشاره میکنیم.
-
هویه گازی
این دسته از هویهها، با سایر هویهها متفاوت هستند؛ چرا که به منبع برق نیاز ندارند و در عوض به انرژی تولید شده از طریق احتراق مایع یا گاز قابل اشتعال متکی هستند. گاهی اوقات، این هویه مستقیماً توسط شعله گرم میشود (مانند کاربردهای لوله کشی) و اغلب برای اجسام بزرگ و غیر حساس استفاده میگردد. توان خروجی هویههای گازی معمولا زیاد است و بسته به اندازه از 25 وات تا 125 وات متغیر است. با این حال عیب اصلی این هویه این است که به اندازه هویههای برقی ایمن نیست. دلیل آن هم این است که در واقع یک منبع تحت فشار گاز قابل اشتعال درست در کنار شعله داغ و جسم داغ وجود دارد. برای همین در صورت بروز کوچکترین خطایی، میتواند اتفاقات ناخوشایندی رخ دهد. علاوه بر این از آنجایی که سوخت و منبع انرژی این هویهها گاز است، همچون برق در دسترس نیستند و باید همیشه به میزان گاز موجود در آنها توجه داشت.
-
هویههای برقی
هویههای برقی را میتوان به سه دسته هویه ساده و بدون تنظیم، هویه ساده با قابلیت تنظیم و هویه استیشن با قابلیت تنظیم تقسیم کرد.
- هویه ساده و بدون تنظیم: این هویهها بیشتر برای افراد مبتدی مناسب هستند و معمولا از توان خروجی 5 تا 30 وات برخوردار میباشند. هویههای ساده از قیمت ارزانتری نسبت به دو نوع دیگر برخوردار هستند و خیلی راحت از طریق اتصال به برق کار میکنند.
- هویه ساده با قابلیت تنظیم: این دسته از هویهها نسبت به هویههای دسته اول پیشرفتهتر هستند و قابلیت تنظیم دما دارند. از این هویهها میتوان برای کارهای سادهای که به دمای متغیر نیاز دارند استفاده کرد. هویه ساده با قابلیت تنظیم، جزو هویههای مقرون به صرفه بوده و میتوان با بودجه پایین یکی از آنها را تهیه کرد.
- هویه استیشن با قابلیت تنظیم: هویه استیشن برای افراد حرفهای مناسب است. این دستگاهها از هویه به همراه یک کنترلر تشکیل شدهاند که به همراه ترانسفورماتور منبع تغذیه در یک محفظه جداگانه قرار میگیرد. نوک هویه استیشن قابلیت تعویض دارد و بسته به پروژه میتوان آن را عوض کرد. قدرت این دستگاهها میتواند بین 10 وات تا 300 وات متغیر باشد.
جمع بندی
همانطور که ملاحظه کردید، هویه لحیم کاری کاربردهای زیادی دارد و تنها برای اتصال برد و مدارهای چاپی مورد استفاده قرار نمیگیرد. بر اساس پروژه و تجارت، میتوان از هویه مناسبی استفاده کرده و از طریق آن اقدام به اتصال قطعات یا بخشهای مورد نیاز کرد. از مهمترین کاربردهای هویه میتوان به جواهرسازی، صنعت ویترای بر روی شیشه و موزاییک، تعمیرات خودرو و لحیم ناودانهای فلزی اشاره کرد.