در صنعت الکترونیک و تعمیرات برد، تجهیزات مختلفی مورد نیاز است که یکی از آنها اسپری است. اسپری‌ها از پرکاربردترین ابزارها در این صنعت به شمار می‌روند و باید از نوع مناسب آنها در هر کاری استفاده شود. از آنجایی که تنوع اسپری‌های موجود در بازار زیاد است و این ابزارها انواع مختلفی دارند، در ادامه به بررسی مهمترین آنها پرداخته و با خصوصیات و کاربرد هر یک از آنها آشنا خواهیم شد.
اسپری تمیز کننده سطوح
برای اینکه بتوان لحیم کاری را با بهترین کیفیت انجام داد، باید به نکات زیادی توجه کرد. یکی از این موارد هم تمیز کردن محیط پیش از شروع کار است. در واقع برای اینکه بتوان لحیم کاری را به بهترین شکل ممکن انجام داده و سطح را از هرگونه آلودگی و گرد و غبار پاک کرد، باید از لوازمی جهت تمیزکاری سطوح استفاده کرد. از جمله این مواد هم میتوان به روغن لحیم، فلاکس و اسپری تمیز کننده سطوح اشاره کرد.
اسپری تمیز کننده مخصوص سطوح در لحیم کاری، از بهترین ابزارها جهت پاکسازی، حذف رسوبات و اکسیدهای موجود بر روی سطح کار یا برد است. این اسپری‌ها با استفاده از موادی ساخته می‌شوند که هیچ آسیبی به برد وارد نمی‌کنند و در عین حال میتوانند انواع لکه‌های چربی و گرد و غبار را از روی سطح پاک نمایند. زمانی که مواد اضافی از روی برد برداشته شوند، میتوان لحیم کاری را به شکل موثرتر و باکیفیت‌تری انجام داده و کار را به شکل مطلوبی به پایان رساند. حال اسپری‌های مخصوص سطوح در انواع مختلفی موجود هستند که باید پیش از خرید از کاربردهای هر یک از آنها آشنایی داشته تا بتوان نوع مناسب آن را خریداری کرد.
آشنایی با اسپری خشک و اسپری چرب
1. اسپری خشک
اسپری خشک از جمله اسپری‌های پرکاربرد در صنعت لحیم کاری و تعمیرات برد است که از آن برای تمیز کردن برد استفاده می‌شود. در واقع کاربرد اسپری خشک، تمیزکاری و پاک کردن سطح کار از کلیه چربی‌ها و رسوبات موجود است. معمولا زمانی که مونتاژ بردهای الکترونیکی به پایان می‌رسد، سطح برد دچار چربی و آلودگی می‌شود. این چربی‌ها به مرور زمان باعث جذب گرد و غبار و اکسید شدن پایه‌ها و همچنین مسیرهای برد می‌شوند. برای همین با استفاده از اسپری خشک میتوان تمامی لکه‌های چربی موجود را از روی برد پاک کرد. باید اشاره شود که این اسپری‌ها هیچ آسیبی به برد و قطعات وارد نمی‌کنند و حتی امکان استفاده از آنها بر روی قطعات حساسی چون رله، خازن و ترانزیستور وجود دارد. همچنین با اسپری خشک میتوان بقایای روغن لحیم را از روی برد پاک کرده و به یک برد کاملا تمیز و عاری از گرد و غبار دست پیدا کرد.
2. اسپری چرب
اسپری چرب یکی دیگر از کاربردی‌ترین اسپری‌های مخصوص تعمیرات برد است که برخلاف اسپری خشک می‌باشد. در واقع این اسپری از نوع روغنی است و از نظر کاربرد با نوع خشک متفاوت است. اسپری چرب به منظور روانسازی تجهیزات و موتورهای الکترونیکی همچون ولوم‌ها به کار برده می‌شود. این اسپری‌ها در عین اینکه اثر روان کنندگی دارند، با ایجاد یک پوشش مانع از زنگ‌زدگی و اکسیداسیون می‌شوند. زمانی که از اسپری خشک بر روی برد استفاده می‌شود، برای یک بازه زمانی نسبتا طولانی یک لایه چربی روی برد ایجاد شده و اثر آن برای مدتی باقی می‌ماند. از اسپری چرب میتوان برای تجهیزات مختلفی چون کلیدها و ولوم‌ها، سوئیچ‌ها، قطعات متحرک کوچک، سلکتورها، موتورهای الکتریکی ظریف و مواردی دیگر استفاده کرد.
اسپری خشک و چرب چه تفاوتی با هم دارند؟
با بررسی اسپری‌های خشک و چرب، میتوان به تفاوت‌های موجود میان آنها به خوبی پی برد. حال در این بخش به طور مجزا به بررسی تفاوت‌های این اسپری‌ها می‌پردازیم:
- بیشترین کاربرد اسپری چرب، روان کردن بسیاری از بخش‌ها و قطعات است. برای مثال میتوان از این اسپری برای روان کردن دکمه‌های ولوم، موتورها و مدارهای صنعتی استفاده کرد.
- اسپری چرب یک لایه چربی بر روی مدار یا قطعه برای مدت زمان نسبتا طولانی به جای می‌گذارد. از این رو بهتر است از آن تنها برای موارد ضروری و محدود استفاده کرد.
- اسپری خشک با استفاده از مواد فرار و تینردار ساخته می‌شود. از این رو برای تمیز کردن مواردی چون پتانسیومتر، کنترلر سلکتور، ولوم‌های رسانا و نارسانا و پیچ و رله بیشترین کاربرد را دارد.
- اسپری خشک اثر چربی‌زدایی دارد و از آن میتوان برای پاک کردن بخش‌های چرب برد به راحتی استفاده کرد.
- معمولا اسپری خشک به رنگ قرمز بوده و از آن جهت شستشوی بردهای الکترونیکی استفاده می‌شود. در حالی که اسپری چرب اغلب با رنگ آبی به بازار عرضه شده و جهت شستشو و در عین حال روانسازی قطعات استفاده می‌گردد.
اسپری فریز چیست و چه کاربردی دارد؟
از دیگر اسپری‌های مخصوص صنعت لحیم کاری و تعمیرات برد، باید به اسپری فریز اشاره کرد. همانطور که از نام این اسپری مشخص است، اسپری فریز اثر فریز کردن دارد. در واقع این اسپری برای کاهش دمای برد و قطعات الکترونیکی تا -60 درجه و یا پایین‌تر استفاده می‌شود. اسپری فریز به صورت مایع است و زمانی که روی سطح برد پاشیده می‌شود، سبب ایجاد یک حالت یخ‌زدگی بر روی برد می‌شود. باید اشاره شود این اسپری هیچ مشکل و آسیبی به سطح برد وارد نکرده و استفاده از آن خطری برای قطعات ایجاد نمی‌کند.
در رابطه با اینکه کاربرد اسپری فریز چیست باید اشاره کنیم که این اسپری در درجه اول برای کاهش دمای قطعات حساس پس از مونتاژ یا دمونتاژ و یا در تست عملکرد مدار در دماهای پایین استفاده می‌شود. اما این اسپری کاربرد دیگری دارد و آن هم عیب‌یابی مدارهای الکترونیکی است. در واقع یکی از ساده‌ترین راه‌های تشخیص قطعه خراب در مدار، استفاده از این اسپری است. برای این کار باید کمی از اسپری روی سطح برد پاشیده شده و سپس ولتاژ به برد اعمال شود. از آنجایی که قطعاتی که جریان بیشتری مصرف می‌کنند زودتر گرم می‌شوند، سطح قطعه معیوب زودتر از مابقی قطعات ذوب می‌شود. برای همین به این صورت میتوان قطعه معیوب را خیلی سریع و راحت شناسایی کرده و آن را با یک قطعه جدید و سالم جایگزین کرد.
اسپری پلاستیک و کاربردهای آن
رطوبت یکی از عواملی است که میتواند سبب ایجاد اختلال در عملکرد برد و قطعات آن شود. همچنین در صورتی که میزان رطوبت زیاد باشد، موجب ایجاد رسوب بر روی برد الکترونیکی می‌شود. برای رفع این موضوع و کاهش اثر رطوبت بر روی بردهای الکترونیکی، از اسپری پلاستیک استفاده می‌کنند. اسپری پلاستیک حاوی موادی است که میتواند یک لایه محافظ روی سطح برد و قطعات ایجاد کند و سبب طول عمر برد در محیط‌های مرطوب شود.
جهت استفاده از اسپری پلاستیک، باید کمی از آن را روی سطح برد (پس از پایان عملیات مونتاژ) اسپری کنید. این اسپری تاثیری روی عملکرد مدار ندارد. با این حال تنها مشکل استفاده از آن، سختی عملیات دمونتاژ قطعات است. چرا که در صورت استفاده از اسپری پلاستیک، سطح برد با یک لایه پلاستیکی پوشش داده می‌شود که هنگام دمونتاژ قطعات به دلیل حرارت هویه، این پلاستیک دچار سوختگی شده و یک لایه قهوه‌ای رنگ روشن روی سطح برد ایجاد می‌کند. این تنها مشکلی است که ممکن است هنگام کار با اسپری پلاستیک با آن مواجه شوید. پس در استفاده از این اسپری دقت کنید و آن را حتما از برندهای معتبر خریداری نمایید.
اسپری پاک کننده فلاکس
همانطور که از نام این اسپری مشخص است، از اسپری پاک کننده فلاکس جهت پاک کردن فلاکس‌های باقی مانده بر روی سطح استفاده می‌شود. افرادی که در لحیم کاری از فلاکس برای حذف اکسیداسیون استفاده می‌کنند، میتوانند برای از بین بردن آثار آن را از روی برد از اسپری پاک کننده فلاکس استفاده نمایند. این اسپری‌ها اغلب بدون رنگ و شفاف هستند و هیچ اثری از خود بر روی برد به جای نمی‌گذارند.
خرید انواع اسپری تعمیرات برد از فروشگاه گیت الکترونیک
برای خرید اسپری مخصوص بردهای الکترونیکی، در ابتدا باید نوع آن را مشخص کنید. در صورتی که تنها نیاز به تمیز کردن چربی‌ها و آلودگی‌های سطح برد دارید، بهتر است به خرید اسپری خشک بپردازید. در صورتی هم که روانسازی قطعات برایتان مهمتر است، باید به سراغ خرید اسپری چرب بروید. پس از آن باید یک برند باکیفیت را برای خرید اسپری در نظر بگیرید و به سراغ برندهایی بروید که از کیفیت مطلوب و قیمت مناسبی برخوردار هستند. اسپری‌های باکیفیت باید در عین اینکه عمل مورد نظر را به درستی انجام می‌دهند، بوی نامطلوبی هم نداشته باشند و سبب ایجاد حس نامطلوب در اثر استفاده مکرر نشوند.
برندهایی چون Jackie، ECS و Wolf Star از جمله برندهای معتبری هستند که میتوانید اسپری‌های مخصوص برد را از میان آنها خریداری کنید. در حال حاضر اسپری‌های مختلفی از برند ECS و Jackie در فروشگاه گیت الکترونیک موجود هستند. شما میتوانید از میان این اسپری‌ها، اسپری مورد نظر خود را خریداری کنید و از کیفیت مطلوب آن به خوبی بهره مند شوید.
جمع بندی
در این مطلب در رابطه با انواع اسپری برای تعمیرات برد صحبت کردیم. همانطور که ملاحظه کردید این اسپری‌ها در انواع مختلفی چون اسپری چرب، اسپری خشک، اسپری فریز و اسپری پلاستیک موجود هستند که هر یک کاربرد خاصی دارند. شما میتوانید انواع اسپری تعمیرات برد را از فروشگاه گیت الکترونیک با قیمت مناسب خریداری کنید.
